Promotieonderzoek naar hechting

Eenzaamheid doet pijn. We verlangen allemaal naar verbondenheid. Het leven laat sporen na. Soms zijn deze zo erg, dat het niet meer op een goede manier lukt om verbonden te zijn. Een goede manier waarbij autonomie en intimiteit in balans zijn. Waarbij je je geborgen voelt en elkaar tegelijkertijd los kunt laten. Waarbij je kunt genieten van de intimiteit en je tegelijkertijd allebei vrij voelt. Vrijheid in gebondenheid.

De littekens uit het verleden kunnen een toekomst in de weg zitten. Je kunt je daarbij neerleggen om de pijn te vermijden, maar daarmee ontzeg je jezelf datgene wat het meest belangrijk is in het leven: de liefde. Wat kunnen we doen om iemand de moed te geven om zich open te stellen, om liefde te kunnen geven en te ontvangen. Wat kunnen we doen om iemand te helpen om dit op de juiste manier te doen, zonder in de valkuilen van de afhankelijkheid en afstand te vallen? Daar gaat mijn promotieonderzoek over.

Dit promotie onderzoek is van belang voor diegene die straks dankzij de onderzoeksresultaten en de ontwikkelde interventies wèl die partner voor die liefdesrelatie vindt, voor Mens & Relatie die hiermee haar hoge slagingspercentage ook in de toekomst waarborgt, en voor de maatschappij in zijn algemeenheid. Er zijn immers 2,8 miljoen alleenstaanden in Nederland, waarvan 80% een partner wil. Wat belemmert hen in het vormen van een relatie? Wat zou hen kunnen helpen om hun doel, het vormen van een relatie, te bereiken? In dit promotieonderzoek worden determinanten van het vormen van een relatie geïdentificeerd en wordt een interventie ontwikkeld en onderzocht die de kans op geslaagde relatievorming in positieve zin zou kunnen beïnvloeden.

2012-2014 Onderzoek 1 en 2

Het onderzoek is begonnen met een praktijkonderzoek met behulp van 70 matchmakers en 300 intakedossier, om te achterhalen welke factoren een rol spelen bij de slagingskans. Deze factoren zijn in het tweede onderzoek middels een vragenlijst in kaart gebracht bij 234 cliënten (101 mannen en 133 vrouwen). Een jaar na inschrijving is gekeken wie van hen geslaagd was. Daarop is er in de internationale wetenschappelijke literatuur gezocht naar verklaringen hiervoor. Naast de processen waar iemand zich bewust van is (en die we met een vragenlijst of een interview kunnen vaststellen), blijken er ook onbewuste processen te spelen die het gevoel en gedrag van mensen beïnvloeden. Deze processen kunnen worden gemeten met behulp van een Implicit Association Task (IAT). Ten behoeve van dit promotieonderzoek hebben we nu ook een Nederlandse IAT ontwikkeld voor Hechting.

2015-2016 Data verzamelen

Om wetenschappelijk onderbouwd te kunnen vaststellen welke van de persoonlijkheidsfactoren de meeste invloed heeft op de slagingskans, zowel bewust als onbewust, zijn deze factoren in kaart gebracht. Onderzoek naar factoren die een rol spelen bij het succesvol vormen van een partnerrelatie is schaars.

Niet alleen betreft het grootste deel van de gepubliceerde onderzoeken individuen met een relatie, ook is de gemiddelde leeftijd van de onderzochte populatie relatief jong. Informatie over mensen die op latere leeftijd een partner zoeken voor een eerste, tweede of wellicht derde duurzame relatie ontbreekt nagenoeg. Daarnaast is er geen prospectief onderzoek voorhanden naar factoren die voorspellend zijn voor relatievorming.

Om deze lacune op te vullen richt het onderhavige onderzoek zich op de alleenstaande die graag een partner wil, hetgeen blijkt uit het feit dat de deelnemers gekozen hebben voor inschrijving bij Mens & Relatie. Deelnemers aan dit onderzoek zijn minimaal 18 jaar, maar grotendeels ouder dan 35 jaar. We volgen deze mensen gedurende hun bemiddelingsperiode (18 maanden), om zo een beeld te verkrijgen van de factoren die wel of niet bijdragen aan het succesvol vinden van een partner.

Bij het intakegesprek voor de bemiddeling (het eerste huisbezoek) heeft de consulent de mogelijke deelname aan het onderzoek besproken. Bij degenen die hieraan mee wilden werken, ruim 400 cliënten, is niet alleen een uitgebreide digitale vragenlijst afgenomen, maar ook zijn al deze cliënten nogmaals thuis bezocht voor het afnemen van de Implicit Association Test. Hiervoor hebben zeven onderzoeksassistenten het hele land door gereisd.

2017-2018 Analyses

Hoe hangen de verschillende factoren samen; wat is het verband tussen de onbewuste processen en de factoren die met de vragenlijst gemeten zijn; wat is de invloed van eigenwaarde op hechting en visa versa? Na de statistische analyses van de metingen bij aanvang van inschrijving, worden de cliënten gedurende anderhalf jaar gevolgd om de invloed van de factoren op de kans van slagen te bepalen.

2019-2020 Slagingskans verhogen

Als iemand graag een relatie wil, zijn er drie stappen nodig. Bij elk van die drie stappen zijn andere vaardigheden nodig en kunnen andere belemmeringen een rol spelen. Onderstaand worden deze drie stappen toegelicht:

1. Een partner vinden. Dit kan op talloze manier: je kunt spontaan iemand tegen het lijf lopen, iemand vinden via internet of een datingapp, dan wel door een matchmaker middels persoonlijke bemiddeling aan een partner voorgesteld worden. Een belemmering hierbij kan zijn, dat iemand de juiste partner niet herkent als zijnde passend. Dat blijkt vooral het geval als iemand door negatieve relatie ervaringen een onveilige hechtingstijl heeft ontwikkeld. Met name de perceptie van het gedrag en de intentie van anderen blijkt te worden vervormd. Door deze hechtingsstijl blijkt een verkeerde partnerkeuze op te treden: geschikte kandidaten worden afgewezen en met niet geschikte kandidaten worden meerdere afspraken gemaakt en soms zelfs korte tijd een relatie onderhouden. De interventie Partnerkeuze richt hierop.
2. Contact leggen met deze partner. Hierbij gaat het om de eerste gesprekken met elkaar. Hoe verloopt het contact, welke invloed hebben jullie op elkaar en de interactie? Hoe kom je over en is dat zoals je echt bent? Hierbij spelen communicatievaardigheden, persoonlijke presentatie en etiquette een rol (etiquette verwijst naar de omgangsregels en het rekening houden met de gevoelens van anderen en de gebruiken in een samenleving). De interventie Succesvolle Kennismaking richt zich hierop. Soms verlopen de contacten moeizaam door een gebrek aan zelfvertrouwen, hier is een extra interventie voor ontwikkeld.
3. Een relatie opbouwen. Hierbij gaat het om het duurzaam maken van het contact. Hier hebben we geen interventie voor ontwikkeld, alleen een e-book voor geschreven, omdat dit buiten het bereik van het onderzoek valt.

In 2019 en 2020 zal de effectiviteit van elk van de interventies worden onderzocht op de mogelijkheden om de slagingskans van de partnerzoekenden te verhogen.